چطور در زمان جنگ از خانواده محافظت کنیم؟ جنگ اثرات مخربی می تواند بر خانواده ها بگذارد، جلوگیری از این اثرات در خانواده نیازمند دانستن راهکاری توسط زنان است؛ زیرا زنان در این میان به عنوان ستون اصلی خانواده، نقش حیاتی در مدیریت و حفظ خانواده از آثار مخرب جنگ دارد.در این مقاله به راهکارهای کلیدی و عملی برای مدیریت خانواده با تمرکز بر حفظ آرامش، برنامه‌ریزی، مدیریت مالی، حمایت از کودکان و مراقبت از خود در زمان جنگ پرداخته می شود.
بخش اول: حفظ آرامش و ایجاد امنیت روانی
در بحبوحه آشوب و ناآرامی، حفظ آرامش و ایجاد امنیت روانی برای خانواده، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زنان می‌توانند با اتخاذ راهکارهای زیر، نقش موثری در این زمینه ایفا کنند:
مدیریت استرس
شناسایی عوامل استرس‌زا و یافتن راهکارهای موثر برای مقابله با آنها، اولین قدم در مدیریت استرس است. تکنیک‌های آرام‌سازی مانند خواندن قرآن که با یاد خدا دلها آرام می گیرد“اَلا بذِکرِ الله تَطمَئِنُ القلوب” ، گفتن ذکرهای مثل”استغفر الله ربی و اتوب الیه“؛ “لا حول ولا قوة الا با الله العلی العظیم” ،«حسبنا الله و نعم الوکیل»؛«افوض امری الی الله، ان الله بصیر بالعباد»«لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین»
وبرای از بین بردن وحشت: نسخه ای از امام صادق علیه السلام است که در زمان وحشت دستت را روی قلبت بکش و هفت بار بگو: «أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِرَحْمَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِجَلَالِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِعَظَمَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِجَمْعِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِرَسُولِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِأَسْمَاءِ اللَّهِ مِنْ شَرِّ مَا أَحْذَرُ وَ مِنْ شَرِّ مَا أَخَافُ عَلَی نَفْسِی» تنفس عمیق هم می‌تواند به کاهش استرس و افزایش آرامش کمک کند.
اگر میترسید در پیشگاه الهی بترسید و اگر نگرانی هست به مناجات با خدا پناه ببرید ولی برای خانواده لبخند بزنید و آرامش را هدیه دهید. سجاده‌ای پهن کنید و عطر گل‌های بهاری را در خانه پخش نمایید. موسیقی حماسی بشنوید و از پایداری، مقاومت و جهاد حرف بزنید. از خاطرات جنگ بگویید که چگونه نسل قبل کشور را در بهبوهه‌های سخت نجات داده و به دست ما سپرده‌اند.از مسئولیتی بگویید که بر دوش ماست.از عشق عاشورایی و ظهوری سبز بگویید که در سینه ما است. از وطن، از ایران و از امنیتی بگویید که ثمره خون شهیدان است!
ایجاد حس امنیت:
ایجاد یک محیط امن و آرام در خانه، به ویژه برای کودکان، بسیار مهم است. این شامل صحبت کردن با لحنی آرام و مهربان، گوش دادن فعال به نگرانی‌های آنها و اطمینان دادن به آنها از اینکه شما تمام تلاش خود را برای محافظت از آنها انجام می‌دهید، می‌شود. همچنین، ایجاد یک فضای بازی و سرگرمی در خانه می‌تواند به کاهش اضطراب و افزایش احساس امنیت در کودکان کمک کند.
اطلاع‌رسانی مدیریت‌شده:
دریافت اطلاعات دقیق و موثق در مورد وضعیت جنگ، ضروری است. با این حال، قرار گرفتن در معرض اخبار منفی و استرس‌زا به طور مداوم می‌تواند به سلامت روان آسیب برساند. بنابراین، توصیه می‌شود که زنان، منابع خبری خود را محدود کرده و از دریافت اطلاعات بیش از حد و غیرضروری خودداری کنند. اخبار را خود پیگیری کنید و از انتقال حس آشوب به اعضای خانواده خودداری کنید. خشمتان را کنترل کنید و از شنیدن صداهای مختلف در محیط اطراف خانه واکنش‌های شدید ترس نشان ندهید.
بخش دوم: برنامه‌ریزی و سازماندهی برای بقا
برنامه‌ریزی و سازماندهی، کلید بقا در شرایط جنگی است. زنان می‌توانند با اتخاذ تدابیر زیر، خانواده خود را برای مواجهه با چالش‌های جنگ آماده کنند:
تهیه لوازم ضروری:
اطمینان حاصل کنید که لوازم ضروری مانند غذا، آب، دارو، وسایل بهداشتی و کمک‌های اولیه به اندازه کافی در دسترس هستند. یک لیست تهیه کنید و به طور منظم موجودی خود را بررسی کنید. همچنین، توجه داشته باشید که مواد غذایی فاسدشدنی را با مواد غذایی با ماندگاری بالا جایگزین کنید.
برنامه‌ریزی برای شرایط اضطراری:
یک برنامه برای شرایط اضطراری داشته باشید. این شامل تعیین یک مکان امن برای پناه گرفتن، تهیه یک کیف اضطراری با لوازم ضروری (شامل غذا، آب، دارو، چراغ قوه، رادیو، نقشه و قطب‌نما)، و تعیین یک روش ارتباطی با اعضای خانواده در صورت جدا شدن است. همچنین، آموزش نحوه استفاده از کمک‌های اولیه و روش‌های اطفاء حریق به اعضای خانواده می‌تواند در شرایط اضطراری بسیار مفید باشد.
یادگیری مهارت‌های ضروری:
یادگیری مهارت‌هایی مانند کمک‌های اولیه، اطفاء حریق، تهیه غذا با حداقل امکانات، تعمیرات جزئی و دفاع شخصی می‌تواند در شرایط جنگی بسیار ارزشمند باشد.
بخش سوم: مدیریت مالی در شرایط جنگی
در زمان جنگ، منابع مالی ممکن است محدود شوند. زنان می‌توانند با اتخاذ راهکارهای زیر، خانواده خود را در برابر مشکلات مالی محافظت کنند:
بودجه‌بندی:
برای محافظت خانواده در زمان جنگ، یک بودجه دقیق تهیه کنید و سعی کنید هزینه‌ها را کاهش دهید. اولویت را به خرید لوازم ضروری و پرداخت بدهی‌ها بدهید. از خرید وسایل غیرضروری و تفریحات پرهزینه خودداری کنید.
صرفه‌جویی:
در مصرف آب، برق، گاز و سایر منابع صرفه‌جویی کنید. به دنبال راه‌هایی برای کاهش هزینه‌های حمل و نقل باشید. از خرید کالاهای لوکس و غیرضروری خودداری کنید.
افزایش درآمد:
به دنبال راه‌هایی برای افزایش درآمد خانواده باشید. این می‌تواند شامل مشاغل خانگی، فروش وسایل دست دوم و … باشد.
بخش چهارم: حمایت از کودکان در زمان جنگ
برای محافظت خانواده در زمان جنگ باید مراقبت از کودکان را در اولویت برنامه خود قرار دهیم. کودکان، آسیب‌پذیرترین قشر جامعه در زمان جنگ هستند. مادران می‌توانند با اتخاذ راهکارهای زیر، از سلامت جسمی و روانی کودکان خود محافظت کنند:
صحبت کردن با کودکان:
با کودکان در مورد وضعیت موجود صحبت کنید، اما از ارائه جزئیات ترسناک خودداری کنید. به سوالات آنها با صداقت و به زبانی ساده پاسخ دهید. اطمینان دهید که شما در کنار آنها هستید و تمام تلاش خود را برای محافظت از آنها انجام می‌دهید.مادر بمانید، زن بمانید و خانه را و خانواده را در آغوش بگیرید. نگذارید تکه‌پاره های تیر و پهباد‌ها آرامش خانه‌‌یتان را بهم بریزد.
گذراندن روال عادی زندگی:
سعی کنید روال‌های روزمره را تا حد امکان حفظ کنید. این به کودکان کمک می‌کند تا احساس امنیت و ثبات کنند. زمان خواب و بیداری مشخص، وعده‌های غذایی منظم و فعالیت‌های روزانه مشخص می‌تواند به کودکان کمک کند تا با شرایط جدید سازگار شوند.
فعالیت‌های سرگرم‌کننده:
فعالیت‌های سرگرم‌کننده و خلاقانه را برای کودکان در نظر بگیرید تا ذهن آنها از جنگ دور شود. بازی‌های خانگی، نقاشی، داستان‌خوانی، موسیقی و تماشای فیلم‌های مناسب می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب در کودکان کمک کند.
محدود کردن دسترسی به اخبار:
از قرار گرفتن کودکان در معرض اخبار منفی و استرس‌زا خودداری کنید. اخبار مربوط به جنگ را در حضور کودکان تماشا نکنید و از صحبت کردن در مورد جزئیات جنگ با کودکان خودداری کنید.
بخش پنجم: مراقبت از خود
در شرایط سخت جنگی، مراقبت از خود ممکن است در اولویت قرار نگیرد. با این حال، زنان باید به یاد داشته باشند که برای مراقبت از خانواده خود، ابتدا باید از خود مراقبت کنند. راهکارهای زیر می‌تواند به زنان در این زمینه کمک کند:
استراحت کافی:
سعی کنید به اندازه کافی استراحت کنید و به سلامت جسمی و روحی خود توجه کنید. کمبود خواب می‌تواند به افزایش استرس و کاهش توانایی مقابله با مشکلات منجر شود.
تغذیه مناسب:
سعی کنید یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید. مصرف غذاهای پرانرژی و مغذی می‌تواند به حفظ سلامت جسمی و روحی شما کمک کند.
ورزش:
ورزش منظم می‌تواند به کاهش استرس و بهبود خلق و خو کمک کند. حتی یک پیاده‌روی کوتاه روزانه می‌تواند تاثیر مثبتی بر سلامت شما داشته باشد.
ارتباط با دیگران:
با خانواده و دوستان خود در تماس باشید. صحبت کردن با دیگران و دریافت حمایت عاطفی می‌تواند به کاهش استرس و احساس تنهایی کمک کند.
انجام فعالیت‌های لذت‌بخش:
زمانی را برای انجام فعالیت‌هایی که از آنها لذت می‌برید، اختصاص دهید. این می‌تواند شامل خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی، باغبانی، و یا هر فعالیت دیگری باشد که به شما احساس آرامش و شادی می‌دهد.
نتیجه‌گیری:
مدیریت خانواده در زمان جنگ، نیازمند تلاش، فداکاری و انعطاف‌پذیری است. زنان، به عنوان قلب تپنده خانواده، نقشی کلیدی در حفظ بقا و سلامت خانواده در شرایط دشوار ایفا می‌کنند. با اتخاذ راهکارهای ارائه شده در این مقاله، زنان می‌توانند خانواده خود را در برابر چالش‌های جنگ محافظت کرده و به آنها کمک کنند تا با شرایط جدید سازگار شوند. به یاد داشته باشید که شما تنها نیستید. با امید به روزهای صلح و آرامش.
نویسنده: رقیه زارع
چطور از کودکان در مقابل اثرات جنگ محافظت کنیم؛ راهکار عملی
