بیشترین دغدغه والدین در خصوص نوجوان خویش، تربیت و سلامت آنهاست اینکه چگونه یک نوجوان سالم تربیت کنیم؟ و یا اصلا نوجوان سالم کیست؟ با چه روشی و ملاکی می توان تشخیص داد که آیا نوجوان من در سلامت کامل به سر می برد یا نه ؟ اینها سوالاتی است که اکثر پدر و مادر ها با آنها رو به رو هستند ما در این مقاله در این خصوص بیشتر با شما صحبت خواهیم کرد اگر شما نیز به نوجوان خود علاقه مند هستید پس تا آخر با ما همراه باشید.
اهمیت دوره نوجوانی
یکی از مهم ترین دوره های زندگی همه افراد دوران نوجوانی است. این دوران نقش مهمی در آینده و زندگی ایفا می کند اگر این زمان را نادیده گرفته شود و یا توجه چندانی به آن نشود هم به فرد آسیب وارد می شود و آسیب بزرگتر به جامعه وارد می شود. پس داشتن نوجوان سالم اهمیت زیادی دارد. از جمله کسانی که می توانند با نوجوان رابطه خوبی برقرار کنند والدین هستند پدر و مادر باید بدانند چگونه با کنترل رفتار خود می توانند نوجوانی سالم را تربیت کنند. پس می توان اینگونه گفت که نقش پدر و مادر برای تربیت نوجوان سالم بسیار پر رنگ می باشد.
تعریف نوجوان سالم
در درجه اول بهتر است نوجوان سالم را تعریف کنیم به نوجوانی که از نظر روحی و روانی در سلامت کامل باشد نوجوان سالم گفته می شود. سلامت روان یعنی رفتارها و گفتار های سنجیده دارد و رفتاری نامعقول نداشتن است اگر به طور میانگین نوجوانی تعداد حرکات مثبت و مورد رضایت بیشتری دارد را می توان گفت که او روان سالمی دارد زیرا این دوران با تغییرات ناگهانی همراه است و عکس العمل های دور از انتظار از آنها کاملا طبیعی است در صورتی که بتوان آن را کنترل کرد.
نقش والدین در تربیت نوجوان سالم چیست؟
همانطور که گفتیم پدر و مادر در تربیت نوجوان سالم نقش مهمی را ایفا می کنند پس هرگز از این مسئله غافل نشوید. در ادامه برخی از راهکار هایی که با آن والدین می توانند رابطه سالمی را با نوجوان خود داشته باشند را بیان می کنیم.
· رابطه عاطفی با نوجوان خود بر قرار کنند تا انس بیشتری برقرار شود.
· خانه را محل امن و آرامی برای نوجوان بسازید.
· با نوجوان خود در مسائل خانوادگی مشورت بگیرید با این کار اعتماد به نفس او تقویت می شود.
· به راحتی با نوجوان خود صحبت کنید و اجازه دهید او نیز با شما صمیمی شود.
· مهارت گفتگو را کسب کنید.
· در حضور نوجوان بحث و جدل نکنید.
· به خلوت نوجوان خود بها دهید.
· به حریم خصوصی نوجوان احترام بگذارید.
· بیش از حد به او سخت نگیرید و بالعکس بیش از اندازه او را آزاد نگذارید.
· نیاز نوجوان را بشناسید و به آن توجه نمائید.
ویژگی های نوجوان سالم چیست؟
به طور کلی برای اینکه تشخیص دهیم آیا نوجوان و فرزند ما یک نوجوان سالم هست یا نه؟ یکسری ویژگی هایی را ملاک قرار می دهیم. اگر نوجوانی این ویژگی ها و خصوصیات را داشت میتوان از سالم بودن او اطمینان حاصل کرد ولی در مقابل اگر نوجوانی هر کدام ازاین خصوصیات و صفات را نداشت نمیتوان به طور صد در صد گفت این فرد نوجوان سالمی نیست.
1. ایمان و اعتقاد او به خداوند
نوجوان سالم هرگز خدای خود را فراموش نمی کند همواره در زندگی از او کمک می گیرد. ممکن است در برخی مواقع به دلیل عدم ثبات شخصیت نوجوان برخی رفتار های نادرست از او سر بزند ولی نباید آن را به حساب بی اعتقادی او نسبت به خداوند تلقی کرد بلکه با صحبت با او می توان از احساسات او با خبر شد.
2. توجه و احترام به پدر و مادر
یکی دیگر از ویژگی های نوجوان سالم توجه و احترام او به پدر و مادر است اگر نوجوان و فرزند شما از نظر روحی سالم باشد قطعا احترام به والدین را از یاد نمی برد. تغییرات ناگهانی خلق و خو در این سن عادی است هرگز علت غیر سالم بودن نوجوان معنا نمی دهد.
3. انگیزه برای رسیدن به موفقیت و هدف
نوجوان سالم همواره برای رسیدن به هدف و موفقیت تلاش می کند هرگز شکست های مکرر او را مایوس نمی کند گاه با حرف زدن های کوتاه و یا موعظه های به جا می توان او را به زندگی امیدوار کرد. عامل رشد یک کشور در درجه اول همین نوجوان ها و امید به آینده است پس به سلامت روان نوجوان خود اهمیت دهید. امکانات و تجهیزات در مرحله بعدی قرار دارند تا انگیزه و نیروی کار سالم وجود نداشته باشد کاری پیش نمی رود.
4. انتخاب دوست خوب
پدر و مادر ها همیشه باید به نوع دوستان نوجوان خود توجه کنند دوست و رفیق و همدم در رفتار و گفتار ما تاثیر گذار است بخصوص اینکه نوجوانی از حساسیت بالاتری برخوردار است چرا که در این مرحله تقلید، جایگاه ویژه ای دارد و به طور ناخود آگاه نوجوان از دوستان خود الگو می گیرد و گفتار و رفتار آنها روی او اثر می گذارد.
همنشین تو از تو به باید تا تو را عقل و دین بیفزاید
5. توجه به بهداشت
اگر نوجوانی سالم باشد قطعا به بهداشت فردی و اجتماعی اهمیت می دهد مگر اینکه فرد در خانواده ای بزرگ شده باشد که اصلا به بهداشت، توجهی نمی شود که در این صورت سلامت پدر و مادر را باید سنجید که آیا این دو از نظر روانی سالم هستند یا نه؟ چرا که بهداشت را همه کس دوست دارند و آن را یک ارزش می دانند.
بهداشت فردی از قبیل؛ شستن لباس های کثیف، مسواک زدن، شانه کردن مو، شستن دست و صورت، گرفتن ناخن.
بهداشت اجتماعی از قبیل؛ رعایت بهداشت فردی به بهداشت اجتماعی منتهی می شود. چرا که این تک تک افراد هستند که جامعه را می سازند.
6. مسئولیت پذیری
نوجوان سالم هیچگاه از مسئولیتی که به او سپرده می شود شانه خالی نمی کند و مسئولیت پذیر است. اگر گاهی برخلاف وظیفه خود عمل می کند نگران نباشید.
7. انجام تفریحات سالم
تفریح کردن و گردش در طبیعت نشانه یک نوجوان سالم است اگر نوجوانی گوشه گیر باشد و یا از تفریحات دسته جمعی و یا گشت و گذار در طبیعت بیزار است و روی خوش نشان نمی دهد بهتر است او را به یک روانشناس معتبر و متخصص راهنمایی کرد.
از دیگر ویژگی ها و خصوصیات یک نوجوان سالم
- اراده قوی
- با مصمم
- به راحتی گریه می کند
- می تواند حرفش را به راحتی به پدر و مادر خود بزند.
- حس خود را به آسانی به دیگران منتقل می کند.
- برای زندگی هدف دارد.
- برای آینده خود نقشه می کشد.
- از مرگ و میر صحبت نمی کند.
سخن پایانی
در این مقاله یک سری ویژگی هایی برای یک نوجوان سالم ذکر کردیم ولی به این معنا نیست که اگر فرزند شما برخی و یا هیچ کدام از این خصوصیات را نداشت پس سالم نیست. بلکه این ویژگی ها نسبی هستند در برخی این صفات نمود می کند اما در برخی دیگر کم رنگ تر است پس هرگز نبود آن را به حساب عدم سلامت روان نوجوان خود قلمداد نکنید. هر کدام از نوجوان ها رفتار های به خصوص و منحصر به فردی از خود نشان می دهند پس نمی توان به طور کلی ویژگی های صد در صدی را بیان کرد. با شناخت نوجوان خود می توانید از سالم بودن او مطمئن شوید.
نویسنده: فاطمه خانه زر
ویرایش: زینب کامکار
